ออกซิเจนในน้ำ

ออกซิเจนในน้ำคือปริมาณออกซิเจนในก๊าซ (O2) ที่ละลายในน้ำ (มาจากภาษาอังกฤษคือ Dissolved Oxygen เขียนย่อว่า DO) ออกซิเจนจะละลายในน้ำตามสัดส่วนของความดันในบรรยากาศ ระดับออกซิเจนน้ำจะแสดงเป็นปริมาณ O2 ที่ละลายต่อหน่วยปริมาตรของน้ำ mg/L (มก./ลิตร)

ออกซิเจนเข้าสู่น้ำโดยการดูดซึมโดยตรงจากชั้นบรรยากาศ โดยการไหลของน้ำอย่างรวดเร็วหรือเป็นผลพลอยได้จากการสังเคราะห์แสงของพืช อุณหภูมิของน้ำและปริมาตรของน้ำที่เคลื่อนที่อาจส่งผลต่อระดับออกซิเจนในน้ำ ออกซิเจนละลายได้ง่ายกว่าในน้ำเย็นกว่าน้ำอุ่น

ปริมาณออกซิเจนในน้ำที่เพียงพอมีความสำคัญต่อคุณภาพน้ำที่ดีและจำเป็นต่อสิ่งมีชีวิตทุกรูปแบบ ระดับออกซิเจนละลายน้ำที่ลดลงต่ำกว่า 5.0 มก/ลิตร ทำให้เกิดความเครียดต่อสิ่งมีชีวิตในน้ำ ความเข้มข้นที่ต่ำกว่าทำให้เกิดความเครียดมากขึ้น ระดับออกซิเจนที่ต่ำกว่า 1-2 มก/ลิตร เป็นเวลาสองสามชั่วโมงอาจส่งผลให้ปลาจำนวนมากเสียชีวิตได้

หน่วยการวัดออกซิเจนในน้ำคือ มก/ลิตร (mg/L หรือ ppm)

ปัจจัยที่ส่งผลต่อออกซิเจนในน้ำ (Dissolved Oxygen)

แหล่งน้ำสองแห่งที่อิ่มตัวด้วยอากาศ 100% ไม่จำเป็นต้องมีความเข้มข้นของออกซิเจนละลายน้ำเท่ากัน ปริมาณออกซิเจนละลายน้ำจริง (เป็นมิลลิกรัม/ลิตร) จะแตกต่างกันไปตามอุณหภูมิ ความดัน และความเค็ม

1.ออกซิเจนในน้ำจะลดลงเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้นซึ่งหมายความว่าน้ำผิวดินมีปริมาณออกซิเจนในน้ำน้อยกว่าบริเวณน้ำลึกกว่าและเย็นกว่า ตัวอย่างเช่นที่ระดับน้ำทะเล (1 atm หรือ 760 mmHg) และอุณหภูมิ 4°C จะมีออกซิเจนละลายน้ำ 10.92 มก/ลิตร แต่ถ้าเพิ่มอุณหภูมิเป็นอุณหภูมิห้อง 25°C จะมี DO อยู่ที่ 8.68 mg/L เท่านั้น

2.ออกซิเจนในน้ำลดลงแบบทวีคูณเมื่อระดับความเค็มในน้ำเพิ่มขึ้น ด้วยเหตุนี้ ที่ความดันและอุณหภูมิเท่ากัน น้ำเค็มจึงมีออกซิเจนละลายน้ำน้อยกว่าน้ำจืดประมาณ 20%

3.ออกซิเจนในน้ำจะเพิ่มขึ้นเมื่อความดันบรรยากาศเพิ่มขึ้น น้ำที่ระดับความสูงน้อยกว่าระดับน้ำทะเล (ความดันบรรยากาศมาก) สามารถเก็บออกซิเจนในน้ำได้มากกว่าน้ำที่ระดับความสูงที่สูงกว่าระดับน้ำทะเล กล่าวโดยสรุปแอ่งน้ำที่อยู่บนภูเขาสูงมีโอกาสที่จะมีออกซิเจนในน้ำน้อยกว่าแอ่งน้ำในระดับพื้นราบ